سازمان امور مالیاتی

معرفی سازمان امور مالیاتی کشور

سازمان امور مالیاتی کشور، یکی از نهادهای وابسته به وزارت امور اقتصادی و دارایی جمهوری اسلامی ایران است که در زمره اساسی ترین ارکان نظام اقتصادی کشور جای می گیرد. این سازمان، مأموریت تحول و به روزرسانی نظام مالیاتی کشور، مکانیزه سازی فرآیندهای مالیاتی و نیز اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده را بر عهده دارد. ریاست کل این نهاد، به عنوان معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی شناخته می شود و انتصاب وی با پیشنهاد وزیر و تصویب هیئت وزیران صورت می پذیرد.

سازمان امور مالیاتی که از برجسته ترین منابع درآمدزای دولت محسوب می شود، از سال ۱۳۹۴ با پیشی گرفتن از شرکت ملی نفت ایران، عنوان نخستین تأمین کننده منابع مالی خزانه را از آن خود کرده است. به نحوی که سهم قابل توجهی از درآمدهای سالانه وزارت امور اقتصادی و دارایی و نیز بودجه عمومی کشور از طریق فعالیت های این سازمان تأمین می گردد.

در پرتو اجرای ماده ۵۹ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و با هدف ارتقای بهره وری نظام حسابداری مالیاتی، رفع کاستی های ساختاری و تمرکز امور مرتبط با اخذ مالیات در نهادی واحد، سازمان امور مالیاتی کشور در سال ۱۳۸۱ به عنوان مؤسسه ای دولتی زیر نظر وزیر امور اقتصادی و دارایی تأسیس گردید. با این اقدام، کلیه اختیارات، وظایف، نیروی انسانی و امکانات موجود در معاونت امور مالیاتی و حوزه های مالیاتی وزارت مزبور، به این سازمان منتقل شد.

چشم انداز و ماموریت سازمان امور مالیاتی

چشم انداز: سازمان امور مالیاتی کشور، سازمانی است هوشمند، قانون مدار، مقتدر و مورد اطمینان ذینفعان

مأموریت: مأموریت ما وصول کارا و عادلانه درآمدهای مالیاتی کشور وفق قوانین و مقررات از طریق طراحی و استقرار نظام مالیاتی هوشمند و ارتقا تمکین داوطلبانه مودیان است.

شرح وظایف سازمان امور مالیاتی کشور

شفافیت و عدالت دو اصل بنیادین در نظام مالیاتی هر کشوری است. سازمان امور مالیاتی ایران با هدف تحقق این اصول، تلاش می کند تا فرآیندهای مالیاتی را ساده سازی کرده و به شفافیت مالیاتی کمک کند. این سازمان با مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی، به دنبال ایجاد رقابت سالم بین مودیان و جلوگیری از ایجاد رانت و فساد در نظام اقتصادی است. همچنین، با ارائه خدمات الکترونیکی و هوشمندسازی فرآیندهای مالیاتی، به دنبال تسهیل ارتباط با مودیان و افزایش رضایت مندی آن ها است.

شرح وظایف سازمان امور مالیاتی کشور

وظایف اجرایی و عملیاتی

  1. اجرای مقررات مالیاتی
    • تصدی کلیه امور مرتبط با اجرای مقررات انواع مالیات های مستقیم و غیرمستقیم.
    • انجام مراحل شناسایی مؤدیان، تشکیل پرونده و تنظیم شناسنامه های مالیاتی.
    • تشخیص، مطالبه و وصول مالیات ها به روش های معمول یا از طریق عملیات اجرایی.
    • حل اختلافات مالیاتی و سایر موارد مرتبط با مالیات ها در چارچوب قوانین جاری کشور.
  2. تدوین آیین نامه ها و دستورالعمل های اجرایی
    • اتخاذ تدابیر لازم برای اجرای قوانین مالیاتی از طریق تنظیم آیین نامه ها و دستورالعمل های مرتبط.
    • طراحی نظام ها و روش های اجرایی تشخیص و وصول مالیات.
  3. نظارت و ارزیابی
    • نظارت بر حسن اجرای برنامه های مالیاتی مصوب.
    • ارزشیابی مداوم عملکرد واحدهای مالیاتی و نیروی انسانی مرتبط.

وظایف پژوهشی و مطالعاتی

  1. مطالعه و بررسی موانع نظام مالیاتی
    • شناسایی موانع موجود در نظام مالیاتی و برنامه ریزی جهت رفع آن ها.
    • پژوهش مستمر در قوانین و مقررات مالیاتی و ارائه پیشنهادهای اصلاحی.
  2. مطالعات تطبیقی
    • مطالعه تطبیقی نظام های مالیاتی پیشرو در کشورهای منتخب.
    • ارائه پیشنهادهایی برای بهبود ساختار و سیستم مالیاتی کشور.
  3. شناسایی منابع مالیاتی
    • یافتن راهکارهای مناسب برای شناسایی منابع مالیاتی جدید.
    • پیشنهاد افزایش و توسعه ظرفیت های مالیاتی کشور.

وظایف سیاست گذاری و برنامه ریزی

  1. تدوین سیاست های مالیاتی
    • ارائه پیشنهادهای لازم برای تدوین سیاست ها و خط مشی های مالیاتی.
    • تنظیم سیاست های اجرایی اخذ مالیات در کشور.
  2. برنامه ریزی برای بهبود نظام مالیاتی
    • طراحی و اجرای پروژه های پژوهشی و اجرایی جهت اصلاح ساختار مالیاتی.
    • برنامه ریزی برای بهسازی و کاهش هزینه های مؤدیان مالیاتی.

وظایف اطلاعاتی و آموزشی

  1. گردآوری و پردازش اطلاعات
    • استفاده از شماره های اقتصادی، کد ملی و کدپستی برای شناسایی منابع مالیاتی.
    • ایجاد شبکه اطلاعاتی مکانیزه و استفاده از ابزارهای پیشرفته برای مدیریت مالی.
  2. آموزش مؤدیان و نیروی انسانی
    • آموزش مؤدیان مالیاتی برای آشنایی با تکالیف قانونی و وظایف مالیاتی.
    • طراحی برنامه های آموزشی برای ارتقای کیفیت نیروی انسانی سازمان.

وظایف حقوقی و قضایی

  1. پیگیری دعاوی مالیاتی
    • هدایت و سیاست گذاری در امور دعاوی حقوقی، قضایی و کیفری مرتبط با مالیات.
  2. شفافیت و سلامت مالیاتی
    • نظارت بر رفتار مأموران مالیاتی، کشف تخلفات و اطمینان از عدالت مالیاتی.
    • پیشنهاد آیین نامه های لازم برای تصویب در مراجع ذی صلاح.
وظایف حقوقی و قضایی

وظایف بین المللی و همکاری های سازمان امور مالیاتی

  1. همکاری با مؤسسات داخلی و بین المللی
    • تعامل با سازمان ها و مؤسسات بین المللی برای تحقق مأموریت های سازمان.
  2. اجرای قوانین مبارزه با پولشویی
    • تدوین دستورالعمل ها و همکاری با شورای عالی مبارزه با پولشویی

برنامه ریزی مالی و بودجه ای

  1. برآورد درآمدهای مالیاتی
    • تخمین درآمدهای مالیاتی هر سال و ارائه آن به وزیر امور اقتصادی و دارایی برای گنجاندن در لایحه بودجه.
  2. تحلیل اقتصادی مرتبط با مالیات
    • ارائه گزارش های تحلیلی و آماری به مراجع قانونی و استفاده از نتایج آن برای بهبود نظام مالیاتی.

سایر وظایف

ساختار تشکیلاتی سازمان امور مالیاتی کشور

سطح سازمانیعنوان واحد در سازمان امور مالیاتیشرح مختصر وظایف در سازمان امور مالیاتی
سطح عالیرئیس سازمان امور مالیاتی ایرانرهبری و مدیریت کل سازمان
 شورای عالی مالیاتیتصمیم گیری در امور مهم و سیاست گذاری
 مرکز دادرسی مالیاتیرسیدگی به اعتراضات مودیان و حل اختلافات مالیاتی
سطح میانیمعاونت توسعه مدیریت و منابعمدیریت منابع انسانی، مالی و اداری
 معاونت درآمدهای مالیاتینظارت بر امور مربوط به وصول مالیات
 معاونت حقوقی و فنی مالیاتیارائه مشاوره حقوقی و فنی در امور مالیاتی
 معاونت فناوری های مالیاتیتوسعه و به کارگیری فناوری های نوین در امور مالیاتی
سطح عملیاتیدفاتر و ادارات کلاجرای وظایف تخصصی در حوزه های مختلف مالیاتی
 دفاتر امور مالیاتی شهرها و استان هاانجام امور مالیاتی در سطح محلی
 مرکز تنظیم مقررات، نظام پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان و شرکت های معتمد مالیاتیتنظیم مقررات و نظارت بر سیستم های مالیاتی
 مرکز آموزش، پژوهش و برنامه ریزی مالیاتیآموزش، پژوهش و برنامه ریزی در حوزه مالیات
 دفتر حوزه ریاست و امور بین المللارتباط با سایر سازمان ها و امور بین المللی
 دفتر مرکزی حراستحفاظت از اطلاعات و اموال سازمان
 دفتر بازرسی، ارزیابی عملکرد و هماهنگی هیئت های رسیدگی به تخلفات ادارینظارت بر عملکرد و رسیدگی به تخلفات
 دادستانی انتظامی مالیاتیپیگیری تخلفات مالیاتی کارکنان
 دفتر روابط عمومی و فرهنگ سازی مالیاتیارتباط با رسانه ها و فرهنگ سازی مالیاتی
 دفتر گزینشبررسی صلاحیت افراد برای استخدام
 اداره کل ذی حسابی و امور مالیامور حسابداری و مالی سازمان
 دفتر بودجه و نوسازی اداریمدیریت بودجه و بهبود فرآیندها
 اداره کل منابع انسانی و رفاهامور مربوط به پرسنل
 اداره کل امور پشتیبانیپشتیبانی از فعالیت های سازمان
 دفتر امور مودیان و خدمات مالیاتیارائه خدمات به مودیان مالیاتی
 دفتر حسابرسی مالیاتیانجام حسابرسی مالیاتی
 دفتر حسابداری، وصول و استرداد مالیاتیامور حسابداری، وصول و استرداد مالیات
 دفتر نظارت بر امور دادرسی مالیاتینظارت بر روند دادرسی مالیاتی
 دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتیتدوین قراردادها و ارائه مشاوره حقوقی
 دفتر فنی و مدیریت ریسک مالیاتیمدیریت ریسک های مالیاتی
 دفتر مبارزه با فرار مالیاتی و پولشوییمبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی
 دفتر هماهنگی امور اجرایی طرحهماهنگی اجرای طرح های مالیاتی
 دفتر طراحی و تحلیل نظام اطلاعات و فرایندهای مالیاتیطراحی و بهبود سیستم های اطلاعاتی
 اداره کل زیرساخت و امنیتتامین زیرساخت های فناوری اطلاعات
 دفتر علوم داده های مالیاتیتحلیل داده های مالیاتی
 اداره کل فناوری اطلاعاتمدیریت فناوری اطلاعات سازمان