حسابداری چیست؟ فرآیند و شناخت

حسابداری یک فرآیند ثبت، طبقه بندی، خلاصه و تفسیر اطلاعات مالی است. این اطلاعات برای تصمیم گیری توسط مدیران، سرمایه گذاران و سایر ذینفعان استفاده می شود. حسابداری یک حوزه گسترده از امور مالی است. در این مقاله، ما به طور خلاصه به انواع حسابداری، فرآیند حسابداری، اسناد حسابداری و صورتهای مالی می پردازیم.

حسابداری یک فرایند سازماندهی شده است که برای ثبت، تجزیه و تحلیل و گزارش دادن اطلاعات مالی یک سازمان استفاده می‌شود. این فرایند شامل ثبت تراکنش‌های مالی، تهیه و تجزیه صورت‌های مالی، انجام عملیات مالیاتی و گزارشگیری مالی است.

حسابداران و حتی یک شرکت حسابداری مسئول ثبت اسناد مالی و حفظ نظم در سیستم حسابداری سازمان هستند و از ابزارها و تکنیک‌های مختلفی برای انجام وظایف خود استفاده می‌کنند. علاوه بر این، حسابداری به عنوان یک ابزار مدیریتی مؤثر در تصمیم‌گیری‌های استراتژیک و اقتصادی در سطح سازمان نیز استفاده می‌شود. به طور کلی، حسابداری تأمین اطمینان از دقت و قابل اعتماد بودن اطلاعات مالی و کمک به تصمیم‌گیری‌های مؤثر در سطح سازمان را هدف خود قرار می‌دهد.

این نقش در سازمان‌ها به منظور بهره‌برداری بهتر از منابع مالی و داشتن دید دقیقی از وضعیت مالی و عملکرد سازمان، بسیار حائز اهمیت است. برای این منظور، حسابداران به تحلیل و بررسی تراکنش‌های مالی می‌پردازند و صورت‌های مالی را تهیه و تجزیه می‌کنند. این اطلاعات مالی به مدیران سازمان کمک می‌کنند تا تصمیم‌گیری‌های استراتژیک و مؤثری را انجام دهند و راهبرد‌های مناسبی را برای توسعه و رشد سازمان تعیین کنند.

همچنین، حسابداران مسئول انجام عملیات مالیاتی سازمان هستند و اطمینان حاصل می‌کنند که تمامی الزامات مالیاتی رعایت می‌شود و ارائه گزارش‌های مالی صحیح و به موقع به مراجع مالیاتی صورت می‌پذیرد. به طور کلی، حسابداری نقش بسیار مهمی در سازمان‌ها دارد و برای مدیران و تیم‌های اجرایی اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد را فراهم می‌کند تا تصمیم‌گیری‌های صحیح و مؤثری را انجام دهند.

انواع حسابداری

این بخش را می توان بر اساس مخاطبان، اهداف یا نوع فعالیت های تجاری به انواع مختلفی تقسیم کرد. برخی از انواع رایج عبارتند از:

حسابداری مالی

حسابداری مالی برای تهیه صورت های مالی برای عموم استفاده می شود. صورت های مالی شامل ترازنامه، صورت سود و زیان و جریان وجوه نقد است.

حسابداری مدیریت

حسابداری مدیریت از اطلاعات مالی و غیرمالی برای ارزیابی عملکرد شرکت و شناسایی فرصت های بهبود استفاده می کند.

حسابداری مالیاتی

حسابداری مالیاتی از قوانین و مقررات مالیاتی برای تعیین میزان مالیاتی که باید پرداخت شود، استفاده می کند.

حسابداری دولتی

حسابداری دولتی از قوانین و مقررات دولتی برای اطمینان از شفافیت و پاسخگویی مالی دولت استفاده می کند.

حسابداری قانونی یا قضایی

حسابداری قانونی از دانش حسابداری برای کمک به مقامات قانونی در تعیین صحت و سقم اطلاعات مالی استفاده می کند.

فرآیند حسابداری چگونه است؟

جمع آوری اطلاعات

اولین مرحله فرآیند حسابداری جمع آوری اطلاعات مالی است. این اطلاعات می تواند از منابع مختلفی، مانند فاکتورها، رسیدها و اسناد پرداختی، جمع آوری شود.

ثبت اطلاعات

اطلاعات مالی جمع آوری شده باید ثبت شوند. ثبت اطلاعات به معنای وارد کردن اطلاعات در سیستم حسابداری است.

طبقه بندی اطلاعات

اطلاعات ثبت شده باید طبقه بندی شوند. طبقه بندی اطلاعات به معنای سازماندهی اطلاعات بر اساس حساب ها است.

خلاصه اطلاعات

اطلاعات طبقه بندی شده باید خلاصه شوند. خلاصه اطلاعات به معنای جمع آوری اطلاعات برای تهیه گزارشات مالی است.

تفسیر اطلاعات

اطلاعات خلاصه شده باید تفسیر شوند. تفسیر اطلاعات به معنای ارائه اطلاعات مالی به صورت معنادار و قابل فهم است.

اسناد حسابداری چیست؟

اسناد حسابداری مدارک رسمی هستند که برای ثبت معاملات مالی استفاده می شوند. برخی از اسناد رایج عبارتند از:

• فاکتور سندی است که برای ثبت فروش کالا یا خدمات استفاده می شود.
• رسید سندی است که برای ثبت دریافت وجه نقد یا کالا استفاده می شود.
• پرداختی سندی است که برای ثبت پرداخت وجه نقد یا کالا استفاده می شود.

صورت های مالی در حسابداری

صورت های مالی گزارشات رسمی هستند که اطلاعات مالی شرکت را ارائه می دهند. صورت های مالی اصلی عبارتند از:

• ترازنامه یک گزارش مالی است که دارایی ها، بدهی ها و حقوق صاحبان سهام شرکت را در یک زمان خاص نشان می دهد.
• صورت سود و زیان یک گزارش مالی است که درآمد، هزینه ها و سود یا زیان شرکت را برای یک دوره زمانی نشان می دهد.
• جریان وجوه نقد یک گزارش مالی است که جریان ورودی و خروجی وجوه نقد شرکت را برای یک دوره زمانی نشان می دهد.

منابع:

• Accounting, 11th Edition by Weygandt, Kieso, Kimmel, and Skousen
• Financial Accounting, 12th Edition by Warren, Reeve, and Duchac
• Managerial Accounting, 15th Edition by Garrison, Noreen, and Brewer