از سال 1401 که قیمت خودرو در ایران بالاتر رفت و مردم برای سرمایه گذاری به بازار خودرو هم روی آوردند، دولت تصمیم گرفت مالیاتی مستقیم بر خودروهای لوکس اعمال کند تا به این وسیله درآمدی برای دولت کسب شود و بازار خودرو هم متعادل بماند! مالیات خودرو یکی از انواع مالیات‌های مستقیم است که دولت از مالکان خودروهای لوکس دریافت می‌کند. این مالیات در دو نوع نقل و انتقال و سالانه وجود دارد، این مالیات ها بدون ارائه اظهارنامه مالیاتی و بصورت آنلاین پرداخت می شوند.
در ادامه با ما در سامان محاسبان همراه باشید تا بطور کامل با قوانین مالیات خودرو آشنا شوید، معرفی کامل انواع مالیات خودرو، شیوه محاسبه مالیات خودرو، انواع معافیت و نکات بسیار مهم پرداخت مالیات خودرو اهم موضوعات این نوشتار هستند.
مالیاتی که هنگام نقل و انتقال مالکیت خودرو باید پرداخت شود، این مالیات به عهده خریدار است و به صورت آنلاین در سامانه پرداخت الکترونیکی عوارض و مالیات خودرو پرداخت می شود. در معاملات خودرو، 9% مالیات بر ارزش افزوده نیز از مبلغ معامله دریافت می‌شود.
شما نمی توانید این مالیات را پرداخت نکنید یا حتی به تعویق بیاندازید چراکه عدم پرداخت مالیات نقل و انتقال جریمه دارد و ضمناً فک پلاک و تعویض پلاک منوط به پرداخت همین مالیات نقل و انتقال خودرو است.
مالیات نقل و انتقال خودرو در سالهای اخیر بدون تغییر بوده و از سال 1401 تا 1403 به میزان یک درصد ارزش خودرو در نظر گرفته شده و می شود.
از سال 1401 مالیات دیگری تحت عنوان مالیات سالانه هم برای مالکان خودرو های لوکس در نظر گرفته شد، قوانین پرداخت مالیات سالانه در سال های مختلف، تفاوت هایی داشته که در ادامه به آن می پردازیم.
در سال 1401 این مالیات بصورت پلکانی به این صورت تعریف شد :
در سال 1402، قانون پلکانی برچیده شد و طبق قانون کلیه خودروهای با ارزش بیش از 3 میلیارد تومان باید یک درصد ارزش خودرو را مالیات بپردازند.
در سال 1403 دارندگان خودروهای با ارزش بیش از 3.5 میلیارد تومان موظف به پرداخت یک درصد از ارزش خودرو به عنوان مالیات سالانه هستند.
نکته : ارزش روز خودرو توسط سازمان امور مالیاتی کشور هر ساله تا پایان فروردین ماه تعیین و ابلاغ می‌شود.
خوب است بدانید عدم پرداخت مالیات خودرو بصورت سالانه جریمه دارد و عدم پرداخت مالیات سالانه مانع از دریافت خدمات دولتی مانند گواهینامه رانندگی و معاینه فنی می‌شود. بنابراین دولت شما را موظف به پرداخت این مالیات کرده است!
شاید الان فکر کنید که " من که خودرو لوکسی ندارم، بنابراین از این مالیات معاف هستم" نکته بسیار مهم و حائز اهمیت آن است که :
برای مالیات سالانه جمع خودروها و در واقع پلاک هایی که به نام یک شخص است، مبنای محاسبه قرار می گیرد! بنابر این اگر شما صاحب چندین خودرو هستید که جمع ارزش و قیمت آن هم با جدول مالیات خودرو سالانه مطابقت پیدا می کند، در لیست مشمولین پرداخت این مالیات هستید؛ حالا ماشین حساب را برداشت و ببینید آیا 3.5 میلیارد خودرو دارید؟!
در سال 1403، طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی و لایحه بودجه، برخی از خودروها از پرداخت مالیات نقل و انتقال و سالانه معاف هستند. این معافیت‌ها به منظور حمایت از اقشار خاص، ترویج استفاده از خودروهای کم‌آلاینده و تنظیم بازار خودرو اعمال شده‌اند.
خودروهای با ارزش کمتر از 3.5 میلیارد تومان: همانگونه که گفتیم، منظور از ارزش خودرو، قیمت روز خودرو در زمان پرداخت مالیات است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین و ابلاغ می‌شود؛ هدف از این معافیت، حمایت از اقشار متوسط و کم‌درآمد اعلام شده است.
خودروهای برقی و هیبریدی: هدف از این معافیت، تشویق مردم به استفاده از خودروهای پاک و کم‌آلاینده است. شرایط معافیت، داشتن گواهینامه و پلاک مخصوص خودروهای برقی و هیبریدی و رعایت ضوابط و مقررات مربوطه است.
خودروهای با آلایندگی کم: مبنای تعیین آلایندگی بر اساس معیارهای تعیین شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست خواهد بود، میزان معافیت به تناسب سطح آلایندگی خودرو، از 50% تا 100% خواهد بود؛ هدف از این معافیت، تشویق به استفاده از خودروهای با آلایندگی کمتر و ارتقای کیفیت هوا است.
خودروهای فرسوده: در صورت اسقاط خودرو طبق ضوابط و مقررات مربوطه با ارائه گواهی اسقاط، این خودرو ها معاف از مالیات خودرو خواهند بود. هدف از این معافیت، کمک به نوسازی ناوگان حمل و نقل کشور و کاهش آلودگی هوا است.
خودروهای جانبازان و معلولان: شرایط استفاده از این معافیت مالیات خودرو، معلولیت شدید و نیاز به استفاده از خودرو با امکانات ویژه است که با ارائه مستندات و مدارک معتبر از مراجع ذیصلاح انجام می گیرد، معافیت مالیات خودرو با این شرایط، فقط شامل یک دستگاه خودرو می‌شود.
پرداخت مالیات خودرو چه در بخش نقل و انتقال و چه در بخش سالانه نیازمند داشتن آگاهی و اطلاعات جامع و البته به روز است، در ادامه نکاتی بسیار مهم را با هم مرور می کنیم :
برخلاف سایر مالیات‌ها، برای پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو نیازی به ثبت نام در سامانه سازمان امور مالیاتی نیست. دلیل این امر، ساده‌تر کردن فرآیند پرداخت و جلوگیری از بوروکراسی و کاغذ بازی های اداری است.
قبلاً افراد برای پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو باید ابتدا در سامانه سازمان امور مالیاتی ثبت نام می‌کردند که این امر مستلزم ارائه اطلاعات و مدارک مختلف بود. سپس با دریافت کد کاربری و رمز عبور، می‌توانستند نسبت به پرداخت مالیات اقدام کنند اما در حال حاضر، با حذف فرآیند ثبت نام، پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو به طور مستقیم از طریق سامانه expcar.tax.gov.ir انجام می‌شود.
اشخاص می توانند براحتی شماره ملی و شماره پلاک خود را در سایت وارد کنند و پس از محاسبه مبلغ مالیات، آن را به صورت آنلاین پرداخت کنند.
حذف ثبت نام و پرداخت آنلاین مالیات خودرو، شفافیت و نظارت بر فرآیند پرداخت را افزایش می‌دهد و امکان رصد و پیگیری تخلفات و فرار مالیاتی به طور دقیق‌تر برای دولت فراهم می‌شود. همانطور که گفتیم، استعلام و پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو از طریق سامانه expcar.tax.gov.ir انجام می‌شود.
در طول نوشتار هم گفتیم که مبنای محاسبه مالیات نقل و انتقال خودرو، مجموع ارزش خودروهای متعلق به یک شخص است. در سال 1403، اگر مجموع ارزش خودروهای یک شخص بیش از 3.5 میلیارد تومان باشد، تمام خودروهای فرد مشمول مالیات است حتی اگر ارزش هر کدام از خودروها به تنهایی کمتر از 3.5 میلیارد تومان باشد.
نکته بسیار مهم که بیشتر افراد نمی دانند : اشتباه نکنید! وقتی گفته می شود ارزش خودرو ها بیش از 3.5 میلیارد تومان، یعنی اینکه اگر جمع ارزش خودروهای شما هم اکنون 4.5 میلیارد تومان است، از آنجا که تا مرز 3.5 میلیارد تومان، مالیات خودرو دریافت نمی شود، بنابراین شما تنها از باقیمانده عدد، مالیات می دهید؛ یعنی یک درصد از یک میلیارد تومانِ باقیمانده ؛ بطور واضح تر ابتدا جمع ارزش خودرو های خود را محاسبه کنید، اگر از 3.5 میلیارد بیشتر شد آن عدد را از 3.5 کم کنید. حالا از باقیماندة این تفریق، یک درصد مالیاتِ خودرو را سالانه بدهید! از این ساده تر؟!
سازمان امور مالیاتی کشور برای ایجاد عدالت در محاسبه مالیات نقل و انتقال خودرو، جلوگیری از سوداگری و فرار مالیاتی و اعمال قانون به طور یکسان برای همه افراد، ارزش روز خودرو را به طور سالانه تعیین و ابلاغ می‌کند.
این ارزش بر اساس قیمت روز خودرو در بازار، مشخصات فنی خودرو، سال ساخت خودرو و وضعیت و کارکرد خودرو تعیین می‌شود.
تعیین ارزش روز خودرو توسط سازمان امور مالیاتی مزایای بسیاری دارد، از جمله:
نکته : برای دسترسی به ارزش روز خودرو می‌توانید به سامانه سازمان امور مالیاتی کشور، سامانه پرداخت الکترونیکی عوارض و مالیات خودرو یا مراجعه به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنید.
خوب است بدانید : ارزش روز خودرو ممکن است با قیمت واقعی آن در بازار متفاوت باشد؛ در صورت اعتراض به ارزش روز خودرو، مالک می‌تواند به هیئت‌های حل اختلاف مالیاتی مراجعه کند.
در راستای حمایت از تولید داخلی و رونق بازار خودرو، اغلب خودروهای داخلی از پرداخت مالیات نقل و انتقال معاف هستند. این معافیت شامل خودروهایی می‌شود که ساخت داخل باشند، ارزش (با احتساب عوارض و مالیات) آنها کمتر از 3.5 میلیارد تومان باشد و انتقال مالکیت آنها در اولین سال پس از تولید انجام شود.
معافیت از مالیات نقل و انتقال خودرو مزایای متعددی دارد، از جمله:
این معافیت به نفع مصرف کنندگان، تولیدکنندگان و به طور کلی اقتصاد کشور است. البته باید به این نکته توجه داشت که معافیت از مالیات نقل و انتقال خودرو به طور موقت اعمال شده است و ممکن است در آینده تغییر کند.
درآمد حاصل از مالیات نقل و انتقال خودرو، یکی از منابع مهم درآمدی دولت است. خودروهای وارداتی به طور کلی مشمول این مالیات می‌شوند.
در این مقاله از سامان محاسبان تلاش کردیم تمام آنچه باید در خصوص مالیات خودرو بدانید را به تفصیل و بصورت ملموس شرح دهیم، برای دریافت اطلاعات بیشتر با مشاوران و متخصصان آگاه و مجرب ما در تماس باشید.
